De Limburger, 10 december 2022

Onze hond leek op een wolf. Daarom ben ik vóór de wolf – zo gaan die dingen. Ieder is het centrum van zijn universum. Vanuit dat centrum kun je je kwaad maken om van alles. Vervolgens kun je daar luid lucht aan geven via diverse socialemediakanalen: kom niet aan de wolf! Als je dat goed aanpakt kun je daar je beroep van maken. Adverteerders haken aan en voordat je het weet ben je voortdurend in de weer met de content van je woede.

Woede lijkt de kurk waar het leven op drijft. Er is onrecht. Er is altijd onrecht. Media jagen erachteraan: onrecht levert woede op, en woede leidt tot kijkcijfers en clicks. De mens maakt zich graag kwaad. Elon Musk liet Trump weer toe tot Twitter: woede en tegenwoede, clicks, swipes, kassa! Niks vrijheid van meningsuiting, alle (sociale) mediabedrijven verdienen geld aan woede. Hup, stook de algoritmes nog wat op, voed de verhitte gemoederen, hoe bozer hoe beter.

Het is best lastig om er niet aan mee te doen. Om niet boos te worden. Het vraagt wat van je. Zo was ik bijvoorbeeld boos op Brussel. Als zelfstandige krijg je steeds minder zelfstandigenaftrek. De EU wil dat Nederland meer mensen een vaste baan geeft, daarom willen ze zelfstandigen ontmoedigen. Het gaat Europa vooral om schijnzelfstandigen, werknemers die worden ontslagen om vervolgens als zzp’er te worden ingehuurd. Maar daar ben ik de dupe van! Ik maakte maar even een frisse wandeling. En toen viel mijn oog op de bladerkooien die je nu overal ziet en werd ik nijdig.

Bladerkooien! Bladeren zijn nuttig, ze vormen een beschermlaag tijdens de winterperiode, maken perfecte compost. Ze bieden een schuilplaats voor egels. Nu nestelen egels zich in die rotkooien en komen ze in een grijparm terecht. Wat een verspilling, die kooien moeten worden geproduceerd, neergezet, geleegd, opgehaald. En waarom? Kunnen we echt niet leven met gevallen bladeren? Dus ik ventileerde mijn boosheid door een foto van zo’n kooi op Twitter te posten. Op het Twitter van Elon Musk, ja, de rijkste man ter wereld, een man die mij graag een beetje ophitst. Wat een verlies van energie. Alleen Musk weer wat blijer gemaakt.

Zo gaat het ook met de wolf. Veel boeren zijn boos. Nu komt daar de wolf nog bij. Boeren en schapenhouders kunnen subsidie krijgen om hun dieren te beschermen tegen de wolf, maar velen willen niet. Ze willen niet, las ik, omdat ze de wolf niet accepteren. Het punt is alleen: hij ís er. Na 150 jaar kwam hij uit Duitsland aanwandelen. En nu is hij beschermd in Europa: hij versterkt het ecosysteem. Je boos maken helpt niet, maar het voelt wel goed. Intussen zijn veel dieren­organisaties en jagers het erover eens dat je de wolf geen vrij spel moet geven maar ook niet moet afschieten. Minder boos worden. Het kost moeite, maar het is te doen.